Het hoe en waarom van een bijenzwerm.

Een bijenvolk bestaat uit een koningin, darren(mannetjesbij) en heel veel werksters. In het vroege voorjaar bestaat een bijenvolk uit een koningin en ongeveer 20.000 werksterbijen. Vanaf april gaat het volk ook darren maken. Ondertussen groeit het volk in een razend tempo door tot wel 40 tot 50 duizend bijen. In ons gebied wordt deze grootte meestal bereikt van ongeveer mei tot half juni. Een bijenvolk verdubbeld dus in krap een maand tijd. De koningin legt in rap tempo(tot wel 2000 per dag) bevruchte eitjes. Uit deze eitjes komen werksters. Werksters zijn vrouwelijke bijen.

Het produceren van darren was een eerste stap naar het zwermen toe. Darren zijn geslachtsrijp als ze ongeveer 40 dagen oud zijn. Aangespoord door het volk legt de koningin ook een paar honderd tot paar duizend onbevruchte eitjes. Uit deze onbevruchte eitjes worden darren geboren. Een dar krijgt dus alleen DNA van zijn moeder(de koningin) mee.

Na het begin van de productie van darren wordt er begonnen met het maken van koninginnen. De werksterbijen maken daar speciale kunstwerkjes voor, genaamd moerdoppen of koninginnendoppen. Meestal zijn dit er ongeveer 5 tot 20.

Van eitje tot geslachtsrijpe koningin duurt voor een koningin ongeveer 23 dagen.

 Op het moment dat uit het eitje een larve komt, krijgt deze larve van de werksters speciale voeding,  koninginnegelei. Als de larve verpopt dan is het moment dat het volk gaat zwermen daar.

De oude koningin verlaat met een groot deel van het volk de bijenwoning en deze zwerm gaat op zoek naar een nieuwe woning. Een zwerm bevat bijen van alle leeftijden. Omdat de oude koningin met ongeveer de helft van een volk vertrekt laat ze een volledig ingerichte woning achter voor de jonge koningin.

In de buurt van de oude woning gaat deze zwerm ergens hangen om elkaar te verzamelen en om op zoek te gaan naar hun nieuwe huis. Verschillende werksters gaan op zoek naar een geschikte woning. Ondertussen wacht de rest van de zwerm op de plek waar ze zijn gaan hangen. Als de werksters een geschikte woning hebben gevonden, dan wordt de rest ingelicht en vertrekt de hele zwerm op weg naar hun nieuwe huis.

Op het moment dat de zwerm hangt is het moment voor de imker om de zwerm te scheppen.

De imker houdt een kast of korf onder de zwerm en schudt of tikt de bijen in de korf of kast. Cruciaal is dat de koningin in de kast of de korf valt. Zonder koningin heeft de zwerm geen nut(alleen de koningin legt bevruchte eitjes).

Als de koningin in de korf of kast beland is zullen de andere bijen dit heel snel weten en door middel van feromonen de rest roepen. De zwerm vliegt naar de kast of korf en de imker geeft dit volk een mooie standplaats. De bijen blij want ze hebben een nieuwe woning en de imker blij want die heeft weer een nieuw volk.

Op bovenstaande foto's is de zwerm die bovenaan de pagina staat door ons in een korf geschept en op een paar meter afstand van de zwerm neergezet zodat de bijen zich weer bij het volk kunnen voegen.

Een paar uur later zaten alle bijen in de korf en is het volk naar hun nieuwe standplaats gebracht.

Bijen zijn zachtaardige insekten die alleen steken als hun huis wordt verstoord of door verdrukking, bijvoorbeeld als u op een bij stapt.

Aangezien een zwerm geen huis heeft, hebben ze niks te verdedigen en dus ook geen reden om u te steken.